Dị ứng là một phản ứng quá mức của hệ thống miễn dịch khi cơ thể tiếp xúc với một chất lạ. Những chất lạ gây nên dị ứng được gọi là dị nguyên. Các dị nguyên có thể bao gồm: bụi, phấn hoa, không khí ô nhiễm, hóa chất, ánh nắng, thực phẩm dễ gây dị ứng, nước uống,…Khi dị nguyên tiếp xúc với cơ thể qua da, qua đường tiêu hóa, hô hấp,…thì sẽ kích hoạt hệ thống miễn dịch của cơ thể để tạo ra các phản ứng dị ứng.
Dị ứng có thể khởi phát ở mọi lứa tuổi, xuất hiện ở cả hai giới. Những người dễ bị dị ứng được gọi chung là có cơ địa dị ứng. Các loại dị ứng phổ biến bao gồm: mày đay, viêm mũi dị ứng, hen phế quản, chàm dị ứng,…Một vài loại dị ứng mức độ nặng gồm có phù Quinke, quá mẫn, sốc phản vệ.
Thức ăn, thức uống hàng ngày (gọi chung là thực phẩm) là những thứ rất quen thuộc, gần gũi với chúng ta và có thể gây dị ứng với một số người. Tùy loại thực phẩm và tùy cơ địa mà mỗi người sẽ có phản ứng dị ứng khác nhau. Việc hiểu biết những thực phẩm dễ gây dị ứng sẽ giúp bạn tránh được những bệnh cảnh phiền toái do phản ứng dị ứng gây ra, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.
Sau đây sẽ là 10 loại thực phẩm dễ gây dị ứng nhất, hay nói cách khác là những loại đồ ăn, thức uống có thể gây dị ứng đối với nhiều người nhất:
1. Cá biển
Cá biển là loại thực phẩm dễ gây dị ứng nhất vì trong cá biển chứa nhiều protein lạ đối với cơ thể người và chứa hàm lượng cao chất histamin là chất gây dị ứng chính. Hàm lượng histamin có trong cá biển khá cao, dao động từ 1500-4000mg trong 100g cá. Vì vậy, nhiều người ăn cá biển rất dễ bị dị ứng với biểu hiện thường gặp là ngứa da, nổi mề đay.
2. Các loại sò
Sò gồm có nhiều loại như sò huyết, sò lông, sò dương, sò xanh, sò chén,…Sò cung cấp chất đạm tốt cho cơ thể, giúp bổ máu, bổ sung canxi. Một số loại sò giàu vitamin A, D, Omega-3 giúp bảo vệ sức khỏe tim mạch, phòng ngừa bệnh loãng xương. Tuy nhiên, sò lại là một thực phẩm rất dễ nhiễm khuẩn và nhiễm kim loại nặng. Nếu được chế biến không kỹ, khi ăn vào sẽ gây dị ứng hoặc ngộ độc cấp. Vì vậy, mọi người cần cân nhắc khi ăn sò, đặc biệt là trẻ em.
3. Cua
Cua biển hoặc cua nước ngọt nói chung đều là những món ăn rất bổ dưỡng, cung cấp chất đạm dễ hấp thu, bổ sung nhiều vitamin, canxi, tăng cường sự dẻo dai, năng lượng cho cơ thể. Tuy nhiên, tương tự như sò, cua rất dễ bị nhiễm vi khuẩn, ký sinh trùng, các hóa chất độc hại. Khi ăn thịt của không nấu chín, bạn sẽ rất dễ bị ngộ độc, nhiễm ký sinh trùng hoặc dị ứng với những thành phần lạ chứa trong thịt cua.
4. Tôm, tép
Tôm, tép hay những loài giáp xác nói chung là loại thực phẩm giàu đạm, canxi, i-ốt, vitamin A,…Tuy nhiên, thức ăn này có thể gây dị ứng với nhiều người, nhất là những người có cơ địa dị ứng. Triệu chứng thường gặp là từ nhẹ như nổi mề đay, ngứa ngáy cho đến nặng như lên cơn khó thở, phù toàn thân, sốc dị ứng,…Tôm biển gây dị ứng mạnh hơn tôm đồng vì chứa nhiều chất histamin, nhiều protein lạ hơn.
5. Ốc
Ốc bao gồm ốc nước ngọt như ốc lác, ốc bươu, ốc đắng,…và ốc nước mặn như ốc hương, ốc len, ốc nón,…Ốc được chế biến thành nhiều món ăn rất thơm ngon và giàu các thành phần dinh dưỡng như đạm, i-ốt, kali, kẽm, canxi,…Tuy nhiên, ốc cũng là một trong những loại thực phẩm dễ gây dị ứng đối với nhiều người. Những người dễ bị nổi mề đay, có tiền sử bị hen phế quản nên hạn chế ăn ốc, nhất là ốc biển hoặc những loài ốc lạ.
6. Thịt bò
Thịt bò nạc rất giàu vitamin và các khoáng chất khác nhau, bao gồm canxi, sắt, kẽm, magie,…Protein trong thịt bò nạc có hàm lượng khá cao vào khoảng 26-27%. Thịt bò giúp duy trì cơ bắp, cung cấp năng lượng cho những người vừa qua cơn bệnh, những người ốm yếu. Tuy nhiên, nồng độ chất histamin trong thịt bò cũng khá cao nên dễ gây dị ứng đối với những người nhạy cảm. Vì vậy, người có cơ địa dị ứng cần cảnh giác khi ăn thịt bò.
7. Thịt gà
Tương tự thịt bò, thịt gà cũng chứa hàm lượng các chất dinh dưỡng cao. Thịt gà giàu protein, giàu chất sắt, kẽm, canxi, vitamin nhóm B (B6, B12). Tuy nhiên, dân gian thường nói ăn thịt gà dễ bị phong (ngứa) bởi vì thịt gà chứa nhiều chất histamin gây dị ứng. Vì vậy, những người có cơ địa dị ứng cũng không nên ăn nhiều thịt gà.
8. Trứng
Trứng gà, trứng vịt là một loại thức ăn quen thuộc, cung cấp nhiều đạm và vitamin nhóm B. Đồng thời, trứng cũng cung cấp một vài loại axit amin thiết yếu cho cơ thể. Tuy nhiên, trong trứng lại chứa nồng độ cao chất cholesterol và những protein lạ, nhất là ở lòng trắng, có thể gây dị ứng cho một số người nhạy cảm. Biểu hiện dị ứng khi ăn trứng thường là ngứa da, phát ban, nôn, viêm mũi.
9. Đậu phộng
Theo nhiều nghiên cứu, đậu phộng có ích trong việc giảm cân và ổn định hoạt động của hệ tim mạch. Đậu phộng giàu protein, chất xơ và chất béo. Tuy nhiên, đậu phộng lại là một trong những loại đậu dễ gây dị ứng nhất, nhất là đối với trẻ em. Bởi vì hệ tiêu hóa của trẻ em chưa hoàn thiện nên dễ bị dị ứng với những loại chất béo và protein có trong đậu phộng.
10. Hạt dẻ
Hạt dẻ giàu vitamin C, các vitamin nhóm B và một số chất khoáng như canxi, sắt, magie, mangan, đồng, kẽm,…Hạt dẻ chứa nhiều chất giúp chống oxy hóa, giàu axit linoleic, phytosterol. Đặc biệt, hạt dẻ rất giàu năng lượng. Bởi vì trong hạt dẻ chứa nhiều thành phần dinh dưỡng phức tạp và có nhiều chất chưa được nghiên cứu nên những người có cơ địa dị ứng nên cân nhắc khi ăn hạt dẻ. Nhiều khảo sát cho rằng hạt dẻ cũng là một loại hạt dễ gây dị ứng.
Xem thêm: