Tiểu đường là căn bệnh đang phổ biến hiện nay ở nước ta mà ai cũng có thể mắc phải, từ trẻ đến già, từ nam đến nữ. Nếu chưa mắc bệnh tiểu đường, bạn có thể phòng tránh các nguy cơ gây bệnh tiểu đường nếu biết được nguyên nhân của nó. Vì thế hôm nay 10Hay sẽ liệt kê 10 nguyên nhân gây bệnh tiểu đường bạn cần đề phòng.
1. Thiếu hụt Insulin
Insulin là hormone duy nhất giảm được lượng glucose trong máu. Insulin được tổng hợp trong tế bào beta ở tuỵ bằng bộ máy tổng hợp protein tế bào. Các proinsulin khi được tụy sản xuất ra sẽ biến đổi thành insulin, tuy nhiên chỉ có khoảng 5/6 proinsulin biến đổi thành insulin. Ở những bệnh nhân tiểu đường do thiếu insulin vẫn có proinsulin nhưng proinsulin không thực hiện bù được chứng năng của insulin.
Sau một bữa ăn chứa tinh bột và đường, hàm lượng glucose trong máu tăng sẽ kích thích tuỵ tiết ra insulin. Insulin sẽ tác động đến việc tiêu hao và dự trữ glucose bởi các gan, cơ và mô mỡ. Khi hàm lượng glucose nhiều, nó sẽ được dự trữ trong gan dưới dạng glycogen. Khi lượng đường glucose trong máu giảm như cơ thể mệt, đói sẽ dùng glycogen biến đổi thành glucose cho cơ thể, giữ cho lượng đường huyết ổn định. Vì thế, insulin có vai trò quan trọng trong việc ổn định đường huyết, thiếu insulin chính là một trong những nguyên nhân gây bệnh tiểu đường.
2. Di truyền
Tiểu đường được chia ra làm 2 dạng đó là tiểu đường type 1 và tiểu đường type 2. Và yếu tố di truyền chính là nguyên nhân gây ra bệnh tiểu đường. Các nhà nghiên cứu các bệnh di truyền đã thông báo rằng con cái nếu có cả cha và mẹ mắc bệnh tiểu đường thì tỉ lệ con mắc bệnh lên đến 75%, còn nếu chỉ cha hoặc mẹ mắc bệnh thì tỉ lệ khoảng 15%.
3. Béo phì
Khi chúng ta bị béo phì, cơ thể lúc nào cũng ít vận động, mà lại ăn rất nhiều, dẫn đến tình trạng dư thừa Calo, nếu lượng Calo trong cơ thể không cân đối sẽ xảy ra tình trạng kháng insulin. Khi ăn quá nhiều dinh dưỡng vào cơ thể mà không có chế độ vận động hợp lý để tiêu hao năng lượng sẽ tác động tới tuyến tụy phải sản xuất insulin nhiều hơn để tiêu hao và dự trữ glucose , trong thời gian dài tuyến tụy sẽ suy yếu và mất dần đi khả năng sản xuất insulin ổn định gây nên bệnh tiểu đường.
4. Lười vận động
Nguyên nhân gây bệnh tiểu đường gián tiếp này cũng xuất phát từ thói quen lười vận động, việc lười vận động cũng sẽ tác động đến năng lượng dư thừa trong cơ thể, dẫn đến tác động tuyến tụy và insulin như bệnh béo phì. Ngoài ra, việc lười vận động làm cho sức khỏe kém, sức đề kháng cũng không tốt sẽ bị các virus, độc tố tấn công vào tế bào, có nguy cơ phá hủy tế bào beta ở tụy.
5. Tuyến tụy bị suy yếu hay nhiễm độc
Như đã nói, tuyến tụy là cơ quan sản xuất insulin. Nếu tuyến tụy bị yếu hay nhiễm độc, insulin tiết ra sẽ ít dần hoặc có thể ngừng sản xuất. Tuyến tụy bị yếu và nhiễm độc có thể là do việc các tế bào bạch cầu trong hệ thống miễn dịch tấn công vào tế bào beta hay tuyến tụy bị yếu và nhiễm độc từ môi trường bên ngoài như thực phẩm, vi khuẩn, độc tố. Để hỗ trợ phục hồi tuyến tụy, bạn nên dùng các thực phẩm như bông cải xanh, tỏi, khoai lang, sữa chua.
6. Thức ăn nhanh
Hầu như thực phẩm ăn nhanh đều là các món ăn được chiên ngập trong dầu, chiên đi chiên lại nhiều lần. Trong loại dầu cũ sẽ sản sinh ra chất glycerol gây khá nhiều bệnh ung thư, trong đó có ung thư gan, cũng như sẽ tạo ra thành phần hóa học MDA, tiền tố tạo ra polymer. Khi chất này phản ứng với protein trong cơ thể làm biến đổi cấu trúc protein, gây biến đổi tế bào. Và thường những món ăn này có hàm lượng cholesterol rất cao sẽ gây tích mỡ và tăng khả năng dư thừa năng lượng và béo phì.
7. Nước ngọt
Nước ngọt được tạo ra từ các hóa chất như chất tạo màu, đường hóa học… và có thể những chất này tích tụ nhiều trong cơ thể nếu bạn lạm dụng nước ngọt. Đường hóa học có độ ngọt gấp nhiều lần đường thông thường, sẽ tăng lượng glucose trong máu lên đáng kể. Trẻ em rất thích uống nước ngọt, vì thế hãy nhắc nhở chúng không nên uống nước ngọt quá nhiều.
8. Thịt giàu chất béo
Nguyên nhân gây bệnh tiểu đường gián tiếp ngoài những sản phẩm chiên chứa nhiều chất béo, thì một số loại thịt sau có hàm lượng dinh dưỡng và chất béo khá cao như thịt heo, cừu, thịt bò và các loại thịt nguội. Các chất béo không chỉ làm khó kiểm soát lượng đường trong máu mà còn tăng cholesterol gân nguy hiểm cho sức khỏe, nhất là những người đã mắc tiểu đường thì sẽ dễ gây biến chứng. Bạn nên ăn những loại thịt chứa ít cholesterol hơn như thịt gà và cá.
9. Gạo trắng
Hàm lượng tinh bột và đường cao trong gạo trắng là nguyên nhân gây bệnh tiểu đường ít ai để ý đến. Người châu Á chúng ta có thói quen ăn nhiều cơm nên nguy cơ tiểu đường cũng cao hơn các vùng khác. Khi ăn gạo trắng mỗi ngày, bạn sẽ dễ mắc tiểu đường type 2 với nguy cơ là 17%. Thay vì ăn gạo trắng, thì hãy dùng gạo lức thay thế, có hàm lượng đường và tinh bột ít hơn nhiều, thích hợp cho người tiểu đường và béo phì.
10. Trứng
Trứng tuy bổ dưỡng và dễ chế biến nhưng trong trứng lại rất giàu protein, cholesterol và chất béo bão hòa làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường từ việc chất béo sẽ làm rối loạn và khó kiểm soát lượng đường trong máu cũng như gây tích mỡ vào nội tạng cũng như các bộ phận khác. Nếu ăn mỗi ngày một quả trứng thì sẽ có trung bình 60% nguy cơ mắc tiểu đường loại 2.
10Hay đã liệt kê cho bạn 10 nguyên nhân gây bệnh tiểu đường, có phần lớn nguyên nhân chúng ta có thể phòng tránh được. Hãy biết ăn uống lành mạnh, hợp lý cũng như rèn luyện sức khỏe để không bị mắc bệnh tiểu đường và có sức khỏe tốt hơn.