Báo chí là tấm gương phản chiếu đời sống xã hội, là một bộ phận của đời sống tinh thần của con người, của một dân tộc, có tác động mạnh mẽ đối với xã hội. Lịch sử báo chí cũng là một bộ phận của lịch sử xã hội, do vậy, muốn đánh giá lịch sử một nền báo chí cần tìm đến nguồn gốc ra đời của nền báo chí ấy. Và hôm nay 10Hay xin giới thiệu tới bạn đọc nguồn gốc và ý nghĩa của ngày báo chí Việt Nam 21/6 để bạn có thể hiểu rõ thêm những gì mà ngành báo chí đã đóng góp được cho sự phát triển đất nước ta.
Vì sao có ngày Báo chí cách mạng Việt Nam?
ngày 21/6/1925, tờ báo Thanh Niên do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập và ra số đầu tiên, đánh dấu sự ra đời của Báo chí Cách mạng Việt Nam. Để ghi nhớ công ơn của Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập ra nền Báo chí Cách mạng Việt Nam, Ban Bí thư Trung ương Đảng quyết định lấy ngày 21/6 hằng năm là Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, nhằm phát huy truyền thống tốt đẹp của báo chí cách mạng và nêu cao trách nhiệm của báo chí, của nhà báo trước xã hội, và kể từ ngày 21/6/1985 đến nay, hằng năm các cơ quan báo chí đều tổ chức kỷ niệm ngày truyền thống của báo chí. Liên tiếp mấy năm gần đây Sở Thông tin và Truyền thông phối hợp với Hội Nhà báo tỉnh định kỳ tổ chức họp mặt báo chí nhân ngày kỷ niệm này.
Lịch sử ra đời của ngày Báo chí Việt Nam 21/6
Trong lịch sử báo chí Việt Nam, từ những năm 60 thế kỉ 19 đã có một số báo lần lượt ra đời tại Sài Gòn, Hà Nội và một vài địa phương khác. Những năm đầu thế kỷ 20, hàng loạt tờ báo của người Việt Nam được xuất bản, tập hợp nhiều nhà văn, nhà báo, nhà trí thức theo từng nhóm nhỏ nhưng có các khuynh hướng chính trị khác nhau, nên không thể tập hợp vào chung một tổ chức thống nhất. Đến ngày 21.6.1925, tại Quảng Châu (Trung Quốc), báo “Thanh niên” do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập, ra mắt số đầu tiên thì dòng báo chí cách mạng Việt Nam mới bắt đầu hình thành.
Ngày 2.6.1950, Chính phủ chính thức quyết định cho thành lập Hội “Những người viết báo Việt Nam” (Hội Nhà Báo Việt Nam ngày nay). Đến tháng 7.1950, Tổ chức Báo chí quốc tế (OIJ) nhóm họp ở Phần Lan đã công nhận Hội những người viết báo Việt Nam là thành viên chính thức của tổ chức.
Tháng 2.1985, theo đề nghị của Hội Nhà báo Việt Nam, Ban Bí thư Trung ương Ðảng ra quyết định số 52 ngày 5.2.1985 lấy ngày ra số đầu tiên của báo Thanh Niên làm ngày Báo chí Việt Nam (21.6.1925) nhằm nâng cao vai trò và trách nhiệm xã hội của báo chí, thắt chặt mối quan hệ giữa báo chí với công chúng, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với báo chí. Ngày 21.6.1985, lần đầu tiên giới báo chí cả nước tổ chức Lễ kỷ niệm ngày Báo chí Việt Nam và kỷ niệm 60 năm Báo Thanh Niên xuất bản số đầu tiên. Ðây là ngày lễ không chỉ của riêng giới báo chí mà là ngày lễ của nhân dân cả nước, vì báo chí là sự nghiệp của toàn dân.
Vị trí, vai trò của báo chí cách mạng Việt Nam
Trong quá trình lãnh đạo nhân dân làm cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta luôn quan tâm, coi báo chí như một vũ khí tư tưởng sắc bén, là tiếng nói của Đảng và Nhà nước và là diễn đàn xã hội rộng lớn của nhân dân. 90 năm qua, lịch sử báo chí cách mạng gắn với những mốc son sáng chói của lịch sử cách mạng dân tộc. Có thể khẳng định rằng, trong từng giai đoạn cách mạng, báo chí cách mạng do Bác Hồ và Đảng ta lãnh đạo thực sự giữ vai trò định hướng dư luận xã hội.
Kế thừa và phát triển những tư tưởng của Chủ nghĩa Mác – Lê Nin về báo chí cách mạng, thừa hưởng những thành quả của cách mạng qua hai cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc, tư duy, quan điểm của Đảng ta về báo chí không ngừng phát triển. Nhà nước ta cũng đã có những chính sách phù hợp để tạo điều kiện cho báo chí hoạt động thuận lợi.
Báo chí là tiếng nói của Đảng, các cơ quan Nhà nước, của các đoàn thể và là diễn đàn của nhân dân. Báo chí không chỉ phán ánh kịp thời những diễn biến của đời sống xã hội, phổ biến đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước tới người dân, mà còn là kênh thông tin để nhân dân bày tỏ ý kiến, nguyện vọng của mình, là công cụ để nhân dân thực hiện quyền giám sát đối với các cơ quan Đảng, Nhà nước, các tổ chức xã hội, tăng cường sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc.
Mặt khác, sự phát triển xã hội, trình độ dân trí của công chúng ngày càng được nâng cao cũng yêu cầu, đòi hỏi báo chí nước ta ngày càng phải đề cao vai trò và trách nhiệm xã hội, nghĩa vụ công dân, tính văn hoá và đạo đức nghề nghiệp.
Báo chí cách mạng Việt Nam và sự phát triển trong thời kỳ đổi mới trước mắt và tương lai:
Báo chí đã đi sâu vào thực tiễn đời sống, phát hiện, giới thiệu, cổ vũ các mô hình kinh tế mới, cách làm ăn mới, nhân tố mới, người tốt, việc tốt. Báo chí đã thể hiện rõ quan điểm bảo vệ và phát huy bản sắc, truyền thống văn hóa dân tộc, tuyên truyền cổ vũ toàn dân phát huy có chọn lọc nền văn hóa tiên tiến của các nước trên thế giới, góp phần nâng cao dân trí, ngăn chặn văn hóa xấu len lỏi vào Việt Nam. Báo chí đã tổ chức khơi dậy và biến nhiều hoạt động xã hội từ thiện trở thành phong trào của toàn xã hội.
Báo chí ở nước ta đã phát triển khá nhanh về số lượng và chất lượng, hình thành hệ thống thông tấn, báo chí, phát thanh, truyền hình rộng khắp cả nước. Nội dung thông tin của báo chí ngày càng phong phú, hiệu quả, hình thức đẹp, sinh động và hấp dẫn.
Ý nghĩa của ngày Báo chí cách mạng Việt Nam
Trong suốt hơn 92 hình thành và phát triển, báo chí cách mạng Việt Nam đã có nhiều đổi mới qua từng thời kỳ. Báo chí đã đi sâu vào thực tiễn đời sống, phát hiện, giới thiệu, cổ vũ các mô hình kinh tế mới, cách làm ăn mới, nhân tố mới, người tốt, việc tốt. Báo chí đã thể hiện rõ quan điểm bảo vệ và phát huy bản sắc, truyền thống văn hóa dân tộc, tuyên truyền cổ vũ toàn dân phát huy có chọn lọc nền văn hóa tiên tiến của các nước trên thế giới, góp phần nâng cao dân trí, ngăn chặn văn hóa xấu len lỏi vào Việt Nam.
Báo chí ở nước ta đã và đang phát triển khá nhanh về số lượng và chất lượng, hình thành hệ thống thông tấn, báo chí, phát thanh, truyền hình rộng khắp cả nước. Nội dung thông tin của báo chí ngày càng phong phú, hiệu quả, hình thức đẹp, sinh động và hấp dẫn.
Các bài hát về ngày Báo chí Việt Nam
- Hãy cùng vui ngày báo chí Việt Nam – Tác giả: Nhà báo Lâm Anh Hải
- Nghề Báo Chúng Tôi – Tác giả: Ngọc Dương
- Những sắc màu giai điệu của nghề báo – Tác giả: Quỳnh Hợp
Phát huy thành tích đã đạt được, các cơ quan báo chí chúng ta không ngừng phấn đấu, khắc phục khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ vẻ vang của người làm báo, xứng đáng là cơ quan ngôn luận, là tiếng nói của Đảng và Nhà nước, là diễn đàn của nhân dân.