Tết là thời điểm mà người Việt Nam tất bật sắm sửa, dọn dẹp nhà cửa, chuẩn bị đủ mọi thứ để “ăn” Tết sau một năm dài làm việc. Theo phong tục thì trên bàn thờ gia tiên của mỗi gia đình phải có mâm trái cây chưng cầu may mắn, hạnh phúc… đó là mâm ngũ quả với các loại trái cây như: cầu, dừa, đủ, xoài, sung… ngũ quả còn được xem như biểu tượng cho thành quả sau một năm lao động miệt mài của những người nông dân. 10Hay giới thiệu đến các bạn 10 loại trái cây độc lạ chưng Tết, những sản vật kết tinh từ mồ hôi, công sức của những người dân lao động chắt chiu qua những vụ mùa. Để đến khi xuân sang nắng ấm, lựa dịp tốt lành mà thành kính dâng lên ông bà tổ tiên.
1. Bưởi bàn tay Phật
Bưởi bàn tay Phật hay còn gọi Bưởi lễ Cát Tường là loại trái cây độc lạ chưng Tết. Mặt hàng mới ra mắt thị trường nhưng rất được người tiêu dùng ưa chuộng. Người ta chọn bưởi năm roi để làm bưởi bàn tay Phật, sản phẩm bưởi năm roi có hình 2 bàn tay ốp vào được một công ty tại Hà Nội áp dụng công nghệ, kỹ thuật tạo hình 3D để thiết kế hình dáng. Sau đó các khuôn được gửi đến nông dân trồng bưởi ở Vĩnh Long, Trà Vinh, Hậu Giang Và Sóc Trăng tạo dáng rồi Công ty bao tiêu sản phẩm. Ban đầu khuôn được đúc bằng nhựa dẻo, kết quả không thành công và phải thay đổi nhiều lần. Đến giờ khuôn mẫu nhựa thiết kế 3D đã hoàn chỉnh và kết quả thử nghiệm đạt 100%. Khuôn tạo hình bưởi lễ cát tường rất kín, tránh được sâu đục trái, côn trùng bám. Để tạo hình, nhà vườn phải chọn trái có cành lá tốt, khi trái được 1,5-2 tháng tuổi thì ốp khuôn vào. Ốp khuôn 3,5-4 tháng thì thu hoạch được. Khi ốp khuôn từ tháng thứ ba trở lên, hình dáng quả bưởi giống chiếc bình và có hình hai bàn tay hiện rất rõ.
2. Bưởi hình Hồ lô
Thay vì tạo hình bàn tay Phật cho bưởi thì người ta dùng dụng cụ chuyên dụng để tạo hình hồ lô. Loại trái cây độc lạ chưng Tết này cũng rất được ưa chuộng tuy nhiên số lượng bán ra khá hạn chế do quy trình tạo bưởi rất khó khăn. Thường thì người ta tạo dạng trái hồ lô trên bưởi năm roi không hạt. Sau đó là tuyển trái để tạo hình khi trái bưởi non vừa thành hình, phải chọn những trái bưởi tốt, không bị sâu, không bị dị tật… Khi bưởi ra trái được khoảng 2 tháng, người trồng sẽ chọn ra những quả đẹp, ngon và có tiềm năng phát triển nhất để tiến hành thắt nút dây ở giữa trái (dùng keo keo vải thắt nút ở giữa, sau đó dùng dây rút tiên hành thắt nút, 2 công đoạn như thế sẽ giúp bưởi không bị trầy trái khi thắt eo). Mất thêm khoảng 3 tuần lễ để bưởi bắt đầu “thắt eo” có hình giống hồ lô.
3. Dưa hấu vuông, dưa hấu hình thỏi vàng
Từ xưa, dưa hấu đã là loại trái cây không thể thiếu cho ngày Tết cổ truyền Việt Nam, thường thì chỉ có dưa hấu tròn. Nhưng thời gian gần đây nhà vườn còn tạo ra dưa hấu vuông hay dưa hấu hình thỏi vàng là loại trái cây độc lạ chưng Tết. Việc tạo hình cho quả dưa hấu như thế rất khó khăn vì dưa là trái cây mọng nước. Nếu chăm không kỹ sẽ trái dưa sẽ bị nổ, vỡ hoặc trái dưa lớn chưa đủ tới không đầy khuôn sẽ không cho ra được quả dưa hấu vuông, chữ cũng sẽ không nổi lên được. Tỉ lệ thành công chỉ được tầm 20% so với tỷ lệ vô khuôn. Vì thế giá cả của dưa hấu vuông, dưa hấu thỏi vàng chưng tết là rất cao, do phải bỏ ra rất nhiều công sức để tạo ra được một sản phẩm độc lạ.
4. Khóm kiểng như khóm phụng, khóm son
Khóm phụng, khóm son cũng là loại trái cây độc lạ chưng Tết rất được ưa chuộng để chưng trên mâm ngũ quả vì có màu sắc rất đẹp, rực rỡ như màu son tượng trưng cho may mắn. Tuy loại khóm này chỉ có giá khoảng 10.000- 20.000 đ/trái, nhưng không đòi hỏi quá nghiêm ngặt về mẫu mã nên tỷ lệ trái đạt yêu cầu cao hơn. Theo các chuyên gia ngành nông nghiệp, kỹ thuật trồng khóm son rất công phu, đòi hỏi chăm sóc tỉ mỉ và kỹ lưỡng. Từ khi trồng đến khi cắt trái khoảng 10 tháng và mỗi cây chỉ cho 1 trái. Vì vậy, muốn có khóm son bán vào đúng dịp tết thì khoảng tháng 2 âm lịch là bắt đầu trồng cây giống, đến tháng 8- 9 âm lịch bắt đầu xử lý để khóm ra hoa bằng khí đá và đến Tết Nguyên đán thì trái già, có thể chưng lâu mà không bị mất màu, giảm sắc.
5. Lê nhân sâm
Dưa lê hay lê nhân sâm có hình người cũng là loại trái cây độc lạ chưng Tết được người Việt mua về rất nhiều. Lê nhân sâm đều có chung màu xanh ngọc bích khi chín chuyển màu vàng, có hai phiên bản: một là quả lê có hình dáng em bé ngồi xếp bằng, tay chắp trước ngực và một là quả dưa lê hình thần tài, mặt cười phúc hậu, bụng được “khắc” chữ nổi. Hai loại quả này có vẻ ngoài đẹp mắt, dùng thắp hương hay biếu Tết đều rất đẹp và ý nghĩa. Quả dưa lê Thần Tài mang ý nghĩa cầu cho năm mới dồi dào tiền tài và may mắn, khi chín sẽ chuyển màu vàng trắng trông rất phúc hậu; còn quả lê nhân sâm giống như trong phim Tây Du Ký mang ý nghĩa cầu chúc sức khỏe, bình an, cầu con cái thuận hòa, ngoan ngoãn.
6. Thanh long vàng
Thanh long vàng vốn có nguồn gốc từ Châu Mỹ, tuy nhiên lại được trồng nhiều nhất ở khu vực Đông Nam Á, đặc biệt là Malaysia. Có thời gian ở Bình Thuận trồng thử nghiệm nhưng do không phù hợp với thị hiếu người mua nên tạm ngưng. Thời gian gần đây, khi nhiều người biết được hương vị thơm ngon cùng với công dụng tốt của thanh long vàng, họ bắt đầu đổ xô đi lùng sục loại trái quý này để thưởng thức. Với lớp vỏ màu vàng tượng trưng cho may mắn loại thanh long mới này cũng là một loại trái cây độc lạ chưng Tết.
7. Xoài Tứ quý
Người Việt Nam thường chưng mâm ngũ quả vào ngày tết với quan niệm: “Cầu-Dừa-Đủ-Xài”. “Xài” chính là quả “Xoài” là một trong những loại quả được săn đón nhiều vào ngày Tết. Xoài Tứ quý với vỏ đỏ ruột vàng đã tạo nên sự độc đáo trong dịp Tết Nguyên đán. Màu đỏ của xoài Tứ quý khi kết hợp những những màu sắc của các loại trái cây khác trong mâm ngũ quả mang lại sự may mắn, hạnh phúc cho năm mới.
8. Các loại cây ngũ quả, thất, cửu quả
Ngoài cây ngũ quả, người trồng loại cây còn cho ra đời cây thất và cửu quả độc nhất vô nhị với hai loại quả mới. Nếu cây 5 loại quả tượng trưng cho mâm ngũ quả nhằm mang lại may mắn và sự thịnh vượng cho gia chủ thì cây 7 loại và 9 loại quả còn gửi gắm mong muốn cây càng nhiều quả sẽ như các con, cháu sẽ càng đông hơn, càng sum vầy hơn bên gia đình và người thân mỗi dịp Tết đến, xuân về.
9. Quả dừa có in chữ chìm
Tại thủ phủ của những loại trái cây độc lạ chưng tết, một nhà vườn ở Châu Thành, Bến Tre đã tung ra thị trường quả dừa có in chữ chìm. Được biết, loại dừa đặc biệt trên được ép khuôn từ trái dừa xiêm xanh, có giá bán gấp mười mấy lần so với những trái dừa cùng loại chỉ ở mức 3.500-6.000 đồng một quả. Đây là sản phẩm mới, vừa được nghiên cứu thử nghiệm thành công nên số lượng ra thị trường dịp tết năm rồi khá ít. Nhưng chắc rằng Tết Nguyên đán năm nay với sự ưa chuộng của người tiêu dùng thì số lượng dừa có chữ in chìm sẽ sản xuất nhiều hơn.
10. Đào tiên hồ lô
Quả đào tiên còn có tên gọi là quả trường sinh, loại trái cây độc lạ chưng Tết. Quả đào tiên hình cầu, đường kính 6-12cm, trông gần giống với trái bưởi lúc còn xanh, vỏ trái cứng, cơm màu trắng, vị chua chua, có nhiều hạt dẹp, nhỏ cũng màu trắng. Trồng khoảng 2 năm đào tiên bắt đầu cho trái, bình quân mỗi cây sẽ cho khoảng 10-15 trái. Nhưng nhà vườn chỉ chọn khoảng 5-8 trái để tạo hình đào tiên hồ lô người dân canh khi trái đào tiên mới to bằng miệng ly uống nước là cho trái vào khuôn để “nặn”, khoảng 3,5-4 tháng là có thể thu hoạch. Hình nổi hai bên mặt quả đào tiên với hai chữ “Tài – Lộc” nhằm để bắt mắt và tạo giá trị trong ngày tết.
10 loại trái cây độc lạ chưng Tết muốn thành công đều trải qua quá trình lao động sáng tạo, vất vả, một nắng hai sương của người nông dân. Chính họ đã mang đến không khí mới lạ, náo nhiệt cho thị trường quà biếu, trái cây chưng tết bằng đôi tay tài hoa của mình. Tết sắp đến, bạn còn ngần ngại gì mà không lựa chọn những loại trái cây độc lạ mà 10Hay giới thiệu để chưng trong ba ngày Tết. Chắc hẳn với những mong muốn mà bạn gửi gắm trong mâm ngũ quả sẽ trở thành hiện thức trong năm mới.
Xem thêm: