Chất bảo quản là gì và như thế nào mới là an toàn? Nhìn chung, các loại thực phẩm chúng ta ăn uống hàng ngày ít nhiều sẽ có chứa chất bảo quản. Công dụng của chúng là giúp thực phẩm kéo dài thời gian và độ tươi mới hơn. 10Hay nghe nói và cảnh báo nhiều, hôm nay mời bạn đọc cùng tìm hiểu thêm về chúng và 10 chất bảo quản thực phẩm an toàn nhất là loại nào nhé!
Tổng quát về chất bảo quản thực phẩm
Chất phụ gia thực phẩm, chất bảo quản thực phẩm, tại sao phải dùng?
Chất bảo quản, phụ gia là gì?
Chuyên môn được gọi là những phụ gia, chúng được thêm vào thực phẩm. Mục đích ngăn ngừa, hạn chế cũng như làm ức chế sự thối rữa, hư hỏng do vi khuẩn gây ra.
Hiện có nhiều phương pháp bảo quản thức ăn không cần dùng hóa chất. Nhưng chất bảo quản thực phẩm vẫn có một vai trò rất quan trọng đặc biệt là trong sản xuất. Nếu không có thực phẩm sẽ không thể để được lâu ngày, dẫn đến mất hương vị, hư hỏng.
Nói chung, chất bảo quản sẽ có loại an toàn và có loại gây hại cho sức khỏe của con người.
Phân loại chất bảo quản thực phẩm
Có hai cách bảo quản thực phẩm: vật lý và hóa học.
- Vật lý: là các hình thức sấy khô hoặc làm lạnh và đông lạnh thực phẩm.
- Hóa học: là cách bảo quản dùng hóa chất, là thêm các thành phần hóa học vào trong thực phẩm; Để ngăn chặn quá trình oxy hóa, sự phát triển của vi khuẩn gây hư hỏng.
Hình thức thêm vào thực phẩm các thành phần bảo quản bằng hóa chất này được gọi là “chất phụ gia”. Mặc dù bạn có thể áp dụng muối, đường, nước chanh,…để bảo quản tự nhiên. Nhưng trong sản xuất thường sử dụng các hóa chất tổng hợp để tạo nên chất bảo quản nhân tạo.
Chất phụ gia chiết xuất tự nhiên: giúp bảo vệ thực phẩm tốt hơn; Giữ được hương vị, màu sắc và các dưỡng chất nguyên vẹn trong thực phẩm. Như là chất catechin từ trà xanh, nisin do lên men lactococcus lactis…Chúng ít ảnh hưởng đến sức khỏe nên được khuyên dùng hơn, nhưng giá thành khá cao.
Chất bảo quản thực phẩm hóa học: dùng để bảo quản thực phẩm được tươi mới hơn trong thời gian dài. Chất này khá phổ biến, dễ tìm và giá thành cũng thấp hóa chất tự nhiên.
10 chất bảo quản thực phẩm an toàn, nên dùng
Đây là một số các chất bảo quản thực phẩm tự nhiên đang được dùng nhiều hiện nay:
Nisin (E234)
Peptid – kháng khuẩn đa vòng, được cấu tạo từ 34 gốc axit amin. Có công dụng làm ức chế sự phát triển của vi sinh vật, vi khuẩn gây phân hủy thực phẩm.
Chất bảo quản thực phẩm an toàn – Catechin
Catechin, chất chống oxy hóa chứa nhiều trong trà xanh. Có tác dụng giúp bảo quản thực phẩm tốt; Có hoạt tính của vitamin P trung hòa các gốc tự do.
Muối
Muối được xem là một loại chất bảo quản thực phẩm tự nhiên giá rẻ. Muối tạo nên môi trường khắc nghiệt, gây sốc thẩm thấu cho vi sinh vật; Từ đó giúp bảo quản đồ ăn lâu dài.
Các loại đường
Đường có công dụng làm ức chế sự tăng trưởng của vi khuẩn. Tạo điều kiện cho các lợi khuẩn lactic hoạt động; Hỗ trợ làm chậm quá trình oxy hóa chất béo và phòng tránh ôi thiu thực phẩm.
Chanh và nước cốt chanh
Trong chanh chứa Acid citric, acid ascorbic. Có tác dụng tiêu diệt, ức chế, ngăn chặn được các loài sinh vật gây phân hủy đồ ăn.
Chất bảo quản thực phẩm an toàn – Mật ong
Mật ong có thể dùng để làm phụ gia bảo quản thực phẩm là vì có độ ẩm và độ PH thấp. Cho khả năng chống lại sự phát triển của vi khuẩn gây hỏng, ôi thiu thực phẩm rất hiệu quả.
Dầu ăn
Dùng dầu ăn để bảo quản thực phẩm bằng cách làm chậm quá trình oxy hóa, ngăn vi khuẩn xâm nhập vào đồ ăn.
Acid citric (E300) – Vitamin C
Công dụng điều chỉnh độ acid có trong thực phẩm, bảo quản được trong thời gian lâu hơn.
Casein
Là phụ gia dùng để chống oxy hóa đối với các sản phẩm từ thịt rất hiệu quả.
Natamycin (E235)
Công dụng giúp chống và kháng nấm hiệu quả, chống mốc được tin dùng hàng đầu hiện nay.
Lưu ý: Những cách dùng chất bảo quản thực phẩm có nguồn gốc thiên nhiên ở trên. Áp dụng bằng cách tẩm, ướp hoặc ngâm thực phẩm trong các chất đã được liệt kê.
Những nhóm chất bảo quản thực phẩm cần tránh
Bên cạnh các chất bảo quản an toàn, bạn nên tuyệt đối nói không với các chất độc hại như sau:
- NaNO3, NaNO: gây bệnh ung thư gan, ung thư dạ dày và ung thư đại tràng…
- Formaldehyde: một chất cực độc, nếu nhiễm phải cơ thể sẽ gặp các bệnh lý về niêm mạc mắt’ Viêm nhiễm đường hô hấp hoặc bị hen phế quản, viêm phổi; Nặng hơn có thể sẽ gây tử vong. Nếu thai phụ ăn phải chất này sẽ có nguy cơ rất cao dẫn tới quái thai.
Để không ảnh hưởng đến sức khỏe chúng ta nên lưu ý và thận trọng nếu cần phải dùng đến. Chỉ nên chọn các chất có nguồn gốc rõ ràng, các chất bảo quản thực phẩm tự nhiên.
Điểm danh danh sách các chất bảo quản thực phẩm được phép sử dụng
- Chất điều chỉnh độ acid (độ chua)
- Chất điều vị
- Chất ổn định
- Chất chống đông vón
- Chất chống oxy hóa
- Chất chống tạo bọt
- Chất độn (làm tăng khối lượng của thực phẩm)
- Chất ngọt tổng hợp
- Chế phẩm tinh bột
- Enzyme xúc tác
- Chất làm bóng
- Chất tạo đặc
- Chất làm ẩm,
- Chất làm rắn
- Chất nhũ hóa
- Phẩm màu
- Chất tạo bọt
- Chất tạo phức kim loại
- Chất xử lý bọt
- Hương liệu.
Lợi ích, tác hại của chất bảo quản thực phẩm
Phụ gia, chất bảo quản thực phẩm hóa học rất có hại cho sức khỏe người dùng.
Lợi ích
- Bảo vệ được các loại thực phẩm an toàn,thêm dinh dưỡng hơn: Dùng chất chống vi sinh vật để ngăn ngừa các nguy cơ ngộ độc gây nên. Chất chống oxy hóa ngăn chặn sự phát triển mùi hôi thối; Các gốc tự do gây độc, ngộ độc cho thực phẩm…
- Đa dạng thực phẩm: Cho phép sản xuất, việc lưu trữ các loại thực phẩm trái mùa. Cấu trúc, hương vị, giá trị dinh dưỡng còn được giữ trong thời gian dài.
Tác hại của phụ gia thực phẩm
- Thay đổi chất lượng: ít nhiều các rủi ro có thể làm thay đổi chất lượng của thực phẩm.
- Hình thành độc tố trong thực phẩm: Các phản ứng hóa học có khả năng hình thành độc tố, nhưng tác động của chúng không thể biết ngay; Phải phải trải qua một thời gian dài mới biết được.
Trên đây là 10 chất bảo quản thực phẩm an toàn. Việc sử dụng các phụ gia, chất bảo quản có khá nhiều lợi ích cho cuộc sống. Nhưng vẫn khó tránh khỏi một số yếu tố gây hại. 10Hay hy vọng bài viết có thể giúp ích được nhiều cho bạn trong việc chọn sử dụng. Hãy chia sẻ và đóng góp ý kiến cho trang với nhé! Xin cảm ơn!