Trong những năm gần đây, tình trạng vô sinh ở nam giới có xu hướng tăng. Việc tìm hiểu nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới đã và đang đặt ra nhiều thách thức cho nền y học hiện đại. Theo các chuyên gia, khi hai vợ chồng chung sống với nhau ít nhất 01 năm không dùng bất kỳ biện pháp tránh thai nào nhưng người vợ vẫn chưa có thai thì rất có thể một trong hai người hoặc cả hai đã bị vô sinh.
Nghiên cứu trên toàn quốc do Bệnh viện Phụ sản Trung ương và Đại học Y Hà Nội công bố năm 2015 cho thấy, tỷ lệ vô sinh tại Việt Nam là 7,7%, trong đó có khoảng 50% cặp vợ chồng vô sinh có độ tuổi dưới 30. Vô sinh tuy không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng lại gây ra rất nhiều hệ lụy. Không ít cặp đôi đã tan vỡ hạnh phúc khi không sinh được con và bị áp lực nặng nề từ phía gia đình, người thân.
Theo Tiến sĩ Bác sĩ Nguyễn Thành Như, nguyên Trưởng khoa Nam học Bệnh viện Bình Dân TP.HCM, trong khoảng hai thập niên vừa qua, những tiến bộ của hỗ trợ sinh sản đã giúp khảo sát các nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới thường bị bỏ qua. Có nhiều nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới có thể điều trị được một cách hiệu quả như giãn tĩnh mạch tinh, tắc ống dẫn tinh và nhiễm trùng.
Hiện tại, các bác sĩ nam khoa thống kê 10 nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới như sau:
1. Không có tinh dịch hoặc có rất ít tinh dịch
Tình trạng không có tinh dịch hoặc có rất ít tinh dịch là nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới phổ biến nhất. Vì một nguyên nhân thứ phát nào đó (nhiễm trùng, bệnh bẩm sinh, di truyền, bệnh ở tiền liệt tuyến,…) làm cho cơ quan sinh dục không tiết ra tinh dịch hoặc tiết rất ít dẫn đến khả năng thụ tinh rất thấp hoặc không có, từ đó gây ra vô sinh.
2. Không có tinh trùng trong tinh dịch
Trường hợp cơ quan sinh sản ở nam giới vẫn tiết ra tinh dịch với số lượng đầy đủ nhưng không có tinh trùng trong tinh dịch hoặc nồng độ tinh trùng trong tinh dịch thấp dưới tiêu chuẩn (tinh trùng yếu) cũng là nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới. Tình trạng bệnh lý này xảy ra do suy tinh hoàn, do bệnh ở tuyến yên làm cho quá trình kích thích sự sản sinh tinh trùng bị ức chế hoặc rất yếu,…Và tất nhiên, không có tinh trùng hoặc lượng tinh trùng quá ít sẽ không thể thụ thai với trứng và tạo thành hợp tử.
3. Rối loạn chức năng cương dương
Một trong những nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới khá phổ biến trong thời gian gần đây là rối loạn chức năng cương dương (rối loạn cương dương). Rối loạn cương dương là một hội chứng các bệnh sinh lý của nam giới như yếu sinh lý, xuất tinh sớm khi quan hệ, các vấn để dương vật không đủ cương hay không cương cứng được, làm suy giảm nội tiết tố và dẫn đến vô sinh ở nam giới.
Bệnh làm cho gánh mày râu cảm thấy mất tự tin, lo lắng khi đối mặt với bạn đời. Đồng thời, họ cũng thường xuyên chán nản, buồn bực làm giảm năng suất công việc, dễ gây trầm cảm, mâu thuẫn, bao lực gia đình tăng cao. Bên cạnh đó, rối loạn cương dương là 1 trong những nguyên nhân chính gây tan vỡ hạnh phúc gia đình.
4. Xuất tinh ngược dòng
Xuất tinh là hiện tượng sinh lý bình thường khi nam giới được thỏa mãn ham muốn tình dục. Thông thường khi xuất tinh, dòng tinh sẽ từ túi tinh theo ống dẫn tinh ra niệu đạo vài đi ra ngoài. Tuy nhiên ở một số trường hợp đặc biệt, khi lên đỉnh họ lại không thể xuất tinh ra ngoài hoặc xuất tinh được rất ít. Đây là hiện tượng được y học gọi là xuất tinh ngược dòng.
Mặc dù xuất tinh ngược dòng không ảnh hưởng đến khoái cảm và khả năng tình dục nhưng nó để lại hệ quả đó là không thể thụ thai được, vì tinh trùng khi xuất tinh không ra ngoài được mà lại chui vào bàng quang. Như vậy, đây cũng chính là một trong những nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới cần phải được điều trị.
5. Giãn tĩnh mạch thừng tinh
Hiện tượng giãn tĩnh mạch thừng tinh ở nam giới là hiện tượng tĩnh mạch nằm phía trên tinh hoàn bị xoắn giãn hơn một cách bất thường gây tình trạng tinh hoàn bị chảy xệ. Giãn tĩnh mạch thừng tinh gây giảm chất lượng tinh trùng và là một trong những nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới khá phổ biến.
Có thể dễ dàng nhận thấy các biểu hiện của bệnh khi có các bất thường sau: vùng da bìu nhão, chảy xệ hoặc căng bóng, đỏ hoặc tím tái, vùng bìu nóng. Sờ vào tinh hoàn cảm giác cứng như đá và bị đau. Hai bên háng và bẹn nổi hạch, đi lại khó khăn. Đôi khi kèm theo chứng tiểu buốt, tiểu rát,…
Khi có một hoặc một vài các hiện tượng trên, nam giới cần thăm khám ngay, không thể chủ quan với các hiện tượng này. Qua thăm khám cùng các xét nghiệm cần thiết sẽ xác định bệnh một cách chính xác và hiệu quả. Từ đó chỉ ra phương hướng điều trị bệnh tốt nhất.
6. Bất thường bộ phận sinh dục
Những bất thường ở bộ phận sinh dục do bẩm sinh hoặc mắc phải như: tinh hoàn ẩn, không có tinh hoàn, teo tiền liệt tuyến bẩm sinh, dị tật dương vật, lỗ tiểu đóng thấp, hẹp bao qui đầu, tắc ống dẫn tinh,…có thể gây cản trở quá trình sản sinh tinh trùng, quá trình phóng tinh, quan hệ tình dục dẫn đến tinh trùng không thụ tinh được với trứng. Điều đó gây ra vô sinh. Đây là một trong những nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới có thể điều trị được chủ yếu bằng phẫu thuật.
7. Viêm tinh hoàn
Viêm tinh hoàn có thể gặp do nhiều nguyên nhân như bệnh quai bị, lao, do nhiễm khuẩn (ví dụ bệnh lậu), do nhiệt, sau chấn thương,… Vì vậy, chỉ khi xác định xác định nguyên nhân cụ thể mới có phương pháp điều trị thích hợp. Chẩn đoán bệnh qua hỏi bệnh nhân, thăm khám lâm sàng, xét nghiệm và siêu âm là chính.
Các bác sĩ nam khoa nhấn mạnh, viêm tinh hoàn có thể dẫn đến suy giảm chức năng tình dục ở nam giới, thậm chí có thể dẫn tới mất hoàn toàn chức năng tình dục.Viêm tinh hoàn còn là nguyên nhân gây ra các bệnh nghiêm trọng. Nếu không điều trị kịp thời có thể dẫn đến các bệnh như: viêm tuyến tiền liệt, bệnh nội tiết, viêm thận, tiết niệu, ung thư,…Nghiêm trọng hơn cả, viêm tinh hoàn cũng có thể dẫn đến mất khả năng sinh sản, ảnh hưởng đến cuộc sống hôn nhân sau này.
8. Bệnh nội tiết
Bệnh nội tiết dẫn đến rối loạn nội tiết tố là một trong những nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới. Chẳng hạn như nam giới mắc bệnh suy vùng hạ đồi là một trong những nguyên nhân gây rối loạn hoạt động nội tiết tố. Bệnh lý này có tính di truyền, làm cho vùng hạ đồi mất chức năng sản xuất GnRH. Từ đó, tinh hoàn không tiết ra hormon Testosterol, làm cho cơ quan sinh dục nam giới không sản xuất được tinh trùng.
9. Giảm ham muốn tình dục
Giảm ham muốn tình dục là một trong những nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới vì khi cơ thể ở trạng thái không hưng phấn lúc quan hệ tình dục sẽ dẫn đến chất lượng tinh dịch được tiết ra thấp hơn tiêu chuẩn cho phép thụ thai. Từ đó, khả năng thụ tinh giữa tinh trùng và trứng sẽ rất thấp.
Hiện tượng bị suy giảm ham muốn tình dục cũng như các bệnh yếu sinh lý khác có rất nhiều yếu tố tác động gây ra ở cả người lớn tuổi và người trẻ. Cụ thể như sau:
– Tâm lý căng thẳng, lo lắng, buồn rầu: Đây là nguyên nhân khiến cơ thể mệt mỏi, giảm ham muốn tình dục và các chức năng tình dục khác. Đặc biệt nếu bị trầm cảm sẽ ảnh hưởng rất nhiều tới ham muốn tình dục.
– Do đối tác: các vấn đề ở đối tác như không hài lòng, than phiền, căng thẳng hoặc các vấn đề khác khiến cho nam giới có cảm giác không tin tưởng, không muốn gần gũi. Thường xuyên bất hòa cũng khiến cho cả 2 cảm thấy không muốn gần gũi nhau.
– Do uống nhiều rượu bia và chất kích thích: chất độc có trong rượu gây ảnh hưởng tới chức năng hoạt động các cơ quan trong cơ thể và cả chức năng tình dục. Nam giới thường xuyên uống rượu bia và chất kích thích dễ gây xuất tinh sớm, rối loạn cương dương. Say rượu còn là nguyên nhân gây mất hứng ở người bạn đời của bạn trong quan hệ tình dục.
10. Nguyên nhân tâm lý
Có thể nhiều người sẽ thắc mắc vì sao đây lại là một nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới. Thực tế, theo nhiều bác sĩ nam khoa, yếu tố tâm lý là một trong những yếu tố rất quan trọng ảnh hưởng đến chất lượng tạo tinh trùng, tinh dịch cũng như một cuộc quan hệ tình dục. Nếu như tâm ý bị căng thẳng kéo dài, lo lắng, stress, buồn bã trầm cảm,…thì sẽ dẫn đến những hậu quả như sau:
- Suy giảm quá trình sản xuất tinh trùng do giảm nồng độ hormon Testosterol trong cơ thể.
- Giảm ham muốn tình dục.
- Không thể xuất tinh hoặc xuất tinh nhưng không đủ lượng tinh dịch.
- Rối loạn chức năng cương dương.
Những biện pháp phòng tránh vô sinh ở nam giới
– Phòng chống vô sinh nam giới bằng cách để cho tâm lý luôn lạc quan, vui vẻ sau những giờ làm việc căng thẳng. Tránh xa thuốc lá, hạn chế uống bia rượu, chất kích thích không tốt cho việc sinh sản.
– Tránh ngồi lâu nhiều giờ liền việc này có thể khiến bộ sinh dục nóng gây ảnh hưởng đến việc sản xuất tinh trùng của tinh hoàn. Thường xuyên rèn luyện thể dục thể thao để có một cơ thể khỏe mạnh.
– Hạn chế ăn uống đồ hộp, thức ăn nhanh. Nên dùng các biện pháp tránh thai an toàn theo tư vấn của bác sĩ. Bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng trong bữa ăn hàng ngày.
– Ở nam giới có một số bệnh thường dẫn đến biến chứng vô sinh như: bệnh viêm tuyến tiền liệt, bệnh quai bị, viêm tinh hoàn,… Vì vậy, để phòng tránh các biến chứng từ các bệnh này thì cần phải tiêm vắc xin phòng dịch, duy trì thói quen vệ sinh sạch sẽ nhằm ngăn ngừa các căn bệnh truyền nhiễm có hại đến khả năng sinh sản. Nếu bị mắc bệnh thì phải chú ý tuân theo các chỉ dẫn của bác sỹ, tránh để bệnh dẫn đến biến chứng, trường hợp không may đã xảy ra biến chứng thì phải kịp thời đến bệnh viện để khám và điều trị.
– Điều trị sớm các bệnh lây lan qua đường tình dục. Thực hiện an toàn tình dục để tránh các bệnh lây lan qua quan hệ tình dục.
– Thường xuyên kiểm tra tổng quát để sớm phát hiện các dấu hiệu hay điều gì bất thường ở cơ quan sinh dục.
– Theo dõi kỹ các bệnh tiểu đường hay sự giảm hoạt động của tuyến giáp, tuyến yên, tuyến thượng thận.
Xem thêm: