Lá cách là gì? Là lá của cây Cách. Đặc trưng là có mùi vị thơm ngon, dùng để chế biến kèm những món ăn xào hoặc dùng ăn sống. Là loại rau xuất hiện khá thường xuyên trong các bữa ăn của người Việt. Không những dễ ăn, lá cách còn được dùng như vị thuốc. Công dụng để bảo vệ gan, thanh nhiệt, chữa lỵ, hạ huyết áp. 10Hay mời bạn cùng tìm hiểu bài viết: 10 công dụng của lá cách tốt cho sức khỏe ngay sau đây!
10 công dụng của lá cách được biết nhiều cho đến nay
Riêng tại một số nước khác vùng Đông Nam Á, lá cách được dùng trị thấp khớp và làm thuốc lợi sữa. Theo đó là nhiều các công dụng sau:
Kháng viêm
Lá cách gây ức chế phù nề, giảm được tình trạng viêm nhiễm. Trong các mô hình cấp tính, albumin trứng sẽ gây phù nề chân chuột. Dùng lá cây cách có thể ức chế sự hình thành phù nề.
Trong các mô hình mãn tính, sự hình thành u hạt gây ra do viên bông ở chuột PCEE. Lá cách làm giảm đáng kể sự hình thành u hạt; Với tỷ lệ % phần trăm ức chế tương ứng là 35,17% và 50,38%.
Lá cách hỗ trợ bảo vệ gan
Chiết xuất ethanol có trong lá sẽ có tác dụng như silymarin. Đây là một chất giúp tăng cường khả năng khử độc của gan; Kích thích tái tạo tế bào gan. Đồng thời còn bảo vệ gan khỏi các thương tổn dễ gặp như rượu, thuốc độc gan.
Lá cây cách giúp hạ huyết áp
Lá cách trợ tỳ can, chủ trị chuyên cho các chứng tăng huyết áp do can hỏa vượng, can dương vượng. Triệu chứng dễ thấy là thường là đỏ mặt, hay cáu giận, ngủ khó vào giấc, thường bị tăng huyết áp. Đôi khi còn có tinh thần lo lắng khó chịu.
Sử dụng Lá sẽ làm dịu tinh thần, cải thiện giấc ngủ và ngủ sâu. Ngoài ra, còn có khả năng tính hành khí hoạt huyết, tăng lưu thông máu; Giảm sức cản ngoại biên nên có thể làm giảm huyết áp.
Tả lỵ
Lá tươi khi dùng để giã lấy nước hoặc lá phơi lá khô sắc nước uống. Rất dễ làm: thêm nước sôi để nguội, khuấy đều và thêm chút đường để dễ uống. Người lớn dùng 30-40ml/ngày, trẻ em dùng nửa liều người lớn.
Chữa rối loạn kinh nguyệt
Đối với tắc kinh, hay thường bị kinh chậm ra do bệnh lý khí huyết ứ trệ. Dùng lá cách sắt uống trước hoặc trong hành kinh để cải thiện tình trạng rối loạn.
Giải độc bia rượu
Theo kinh nghiệm của người Nam bộ, dùng nhiều lá cách non, chế biến các món ăn như luộc xào có tác dụng giải độc bia rượu.
Gan nhiễm mỡ, ăn kém, đầy bụng
Lá cách sắc uống lúc ấm, dùng trước hoặc sau các bữa ăn 30 phút. Đối với bệnh cấp tính cần dùng trong 20 ngày; Bệnh mạn tính nên dùng 1-3 tháng, hạn chế tái phát.
Kiêng kị: Thịt chó, trứng, chuối tiêu, mỡ, đường trắng.
Bướu giáp ác tính Basedow
Trong tạp chí về Cây thuốc quý số 245 (3/2014) có bài thuốc Nam kì diệu. TS Võ Văn Chi đã viết tổng hợp các cây: dừa cạn, lưỡi rắn, ô rô nước, đu đủ, cây cối xay.
Thêm vào các cây ngũ gia bì chân chim, cúc áo hoa vàng, ké hoa đào, cây bòng bong, cây vọng cách. Sử dụng tổ hợp cây này giúp giảm bướu.
Nhức mỏi người
Lá của cây cách có tính hành khí hoạt huyết, tăng lưu thông trong cơ thể. Do đó người nhức mỏi, lớn tuổi hoặc là người trì trệ. Nên kết hợp tập vận động và uống nước sắc từ lá. Nếu ngán, có thể dùng lá làm rau ăn hoặc nấu canh với thịt heo + lá cách có thể thêm hoàng kỳ rất tốt.
Sỏi thận, thông tiểu
Lá nấu nước uống có thể hỗ trợ để tống sỏi ra ngoài. Dù vậy các tác dụng thực sự sẽ còn phụ thuộc chính vào từng loại sỏi và vị trí của nó nữa.
Cách chế biến lá cách thành các món ăn hằng ngày
Không chỉ được dùng để nấu nước uống, lá cách còn được người dân chế biến các món ăn hằng ngày:
- Có thể ăn như rau sống: nhưng có mùi hơi hắc, bạn nên trộn với các loại rau sống khác để giảm bớt mùi, dễ ăn hơn. Người ta thường ăn lá cách chấm với nước kho thịt, dùng để cuốn thịt nướng hay cá nướng,nhúng lẩu,…
- Lá cách non luộc: Giúp tăng mùi thơm khi luộc cùng với các loại rau khác.
- Lá cách xào: chung với các loại thịt như bò, rắn, trâu, hay ếch, nhái, lươn,..
Mô tả dược liệu cây lá cách
- Tên gọi, danh pháp khác: Cách, Bọng cách.
- Tên khoa học là Premna serratifolia L., tên đồng nghĩa Premna integrifolia L., thuộc họ Cỏ roi ngựa Verbenaceae.
- Đặc điểm tự nhiên: là một loài cây nhỏ có nhiều cành; Đôi khi mọc leo, có khi có gai. Lá Vọng cách mỏng hình dáng thay đổi. Hoa nhiều, mọc thành ngù ở ngay đầu cành, nhỏ và màu xanh lục nhạt. Quả hạch có hình trứng, màu đen nhạt và to bằng hạt đậu, xù xì.
- Toàn thân cây tỏa ra mùi thơm rất dễ chịu, lá có mùi thơm nhưng hơi hắc, phần rễ có vỏ hăng đắng và mùi thơm.
Tác Dụng Dược Lý Của Cây Lá cách
Theo kết quả nghiên cứu tiến hành trên ếch của Basu N.K và Dandiya P.C. Premnin có tác dụng giống như một chất kích thích giao cảm (chất cường giao cảm). Nó có công dụng làm giảm sức co của tim và làm giãn nở, giãn đồng tử.
Phạm vi sử dụng của lá vọng cách còn hạn chế, cho đến nay chỉ mới thấy được dùng chủ yếu theo kinh nghiệm dân gian truyền lại. Với 10 công dụng của lá cách tốt cho sức khỏe trên đây, 10Hay hy vọng bạn sẽ có cơ hội được trải nghiệm món ăn có lá cách; Dùng nước uống từ lá cách để phần nào có được có thể khỏe mạnh hơn nhé!